Nội soi mũi xoang: an toàn, hiện đại và sớm bình phục

Viêm xoang khiến người bệnh phải khổ sở, khó chịu. Hiện nay, phẫu thuật nội soi mũi xoang đang rất phổ biến.

1. Định nghĩa phẫu thuật nội soi mũi xoang

Phẫu thuật nội soi mũi xoang (FESS - Functional Endoscopic Sinus Surgery) là phẫu thuật xoang qua đường mũi với sự hướng dẫn của ống nội soi. Mục tiêu của phẫu thuật nội soi mũi xoang là phục hồi sự thông khí và dẫn lưu của phức hợp lỗ thông mũi xoang, giúp cho niêm mạc trong các xoang tự hồi phục về cấu trúc và chức năng.

Phẫu thuật nội soi mũi xoang được áp dụng phổ biến trên khắp thế giới

Từ những báo cáo của Kennedy & Stammberger về công trình nghiên cứu ứng dụng ống nội soi cứng để chẩn đoán và điều trị viêm mũi xoang tại Hoa Kỳ, phẫu thuật nội soi mũi xoang bắt đầu được phổ biến và phát triển mạnh mẽ trên khắp thế giới. Mục tiêu của phẫu thuật nội soi mũi xoang là phục hồi sự thông khí và dẫn lưu của phức hợp lỗ thông mũi xoang, giúp cho niêm mạc trong các xoang tự hồi phục về cấu trúc và chức năng. Hiện nay, đã có nhiều bệnh viện thực hiện thành công các ca phẫu thuật nội soi mũi xoang

2. Ưu điểm của phẫu thuật nội soi mũi xoang

• Ưu điểm vượt trội trong gia tăng độ chiếu sáng, rõ nét và khả năng quan sát các mốc giải phẫu trong hốc mũi và các xoang kế cận, bác sĩ dễ tiếp cận và đánh giá một cách chính xác các bệnh lý sâu trong hốc mũi và các xoang cạnh mũi, nhất là xoang bướm nằm sâu sát sàn sọ dưới hố yên.
• Lấy bỏ sạch bệnh tích, đồng thời bảo tồn tối đa niêm mạc lành, kể cả niêm mạc bệnh lý còn có thể hồi phục được, tránh nạo bỏ niêm mạc triệt để như trong phẫu thuật tiệt căn trước đây. Chính sự phục hồi niêm mạc xoang là cơ sở của sự lành bệnh.
• Phẫu thuật nhẹ nhàng, chính xác hơn, xử lý mổ dưới ánh sáng của đèn Clar.
• Thời gian nằm viện ngắn.
• Phẫu thuật an toàn, ít biến chứng.

3. Phẫu thuật nội soi mũi xoang được thực hiện như thế nào?

Chỉ định phẫu thuật nội soi mũi xoang (FESS):

• Viêm mũi xoang mãn tính, điều trị nội khoa thất bại.
• Polyp mũi.

Phẫu thuật nội soi mũi xoang được thực hiện dưới gây mê nội khí quản tại phòng mổ. Phẫu thuật nội soi mũi xoang chỉ thực hiện bên trong mũi, không rạch da bên ngoài. Hình ảnh nội soi được chiếu lên màn hình, bác sĩ phẫu thuật dùng những dụng cụ rất nhỏ dành riêng cho phẫu thuật nội soi, lấy bỏ bệnh tích trong mũi xoang, đồng thời làm rộng các lỗ thông xoang, phục hồi lại sự thông khí và dẫn lưu trong các xoang. Chỉnh hình vách ngăn, cắt đốt cuốn mũi có thể thực hiện cùng lúc với FESS.

Thời gian Phẫu thuật FESS khoảng 1 giờ.

Sau mổ, bệnh nhân sẽ được đặt 2 miếng xốp (merocel) vào 2 bên hốc mũi để cầm máu. Hai miếng xốp này có thể được lấy ra từ 24 đến 48 giờ sau phẫu thuật.

Tỉ lệ thành công của FESS: 80-90% bệnh nhân giảm triệu chứng và hài lòng với kết quả FESS.

• Nghẹt mũi, đau mặt, nhức đầu: Kết quả tốt.
• Chảy mũi sau: Chỉ 50% bệnh nhân có cải thiện.
• Mất mùi có thể phục hồi sau FESS, nhưng mất vài tháng điều trị sau mổ với steroid xịt mũi.
• Nếu có polyp: có thể tái phát ở 50% bệnh nhân, xảy ra nhiều năm sau phẫu thuật thành công.

4. Những lưu ý trước khi phẫu thuật

• Nhịn ăn 6 giờ trước phẫu thuật.
• Thông báo cho bác sĩ biết những thuốc bạn đã và đang sử dụng bởi vì có một số thuốc ảnh hưởng đến quá trình đông máu.

5. Những điều cần biết sau phẫu thuật

Sau phẫu thuật, bạn sẽ tỉnh dậy ở phòng hồi sức. Trong mũi của bạn bây giờ có 2 miếng xốp cầm máu, do đó bạn chỉ có thể thở được bằng đường miệng. Có thể có một ít máu trong mũi hoặc miệng của bạn, điều này là bình thường và sẽ hết sau đó. Lúc này bạn sẽ có cảm giác mệt, đau ở họng, nghẹt mũi, và khát nước.

Người bệnh nên khám chuyên khoa Tai Mũi Họng định kỳ để phát hiện bệnh lý bất thường

Bạn nên khạc ra hết những chất tiết, máu trong miệng, điều dưỡng sẽ theo dõi mạch, huyết áp và nhịp thở thường xuyên. Nếu bạn có bất cứ sự khó chịu gì, vui lòng báo cho điều dưỡng biết, họ sẽ giúp đỡ bạn trong lúc này. Bạn có thể uống được một ít nước nếu bạn có nhu cầu. Bạn sẽ được khuyên là không nên ăn uống nhiều vì dễ bị nôn.

6. Khi nào bạn có thể về nhà được

Sau phẫu thuật FESS, bạn có thể về nhà trong ngày. Sau FESS, bạn sẽ có cảm giác như bị cảm cúm trong một đến hai tuần đầu bởi vì niêm mạc mũi sẽ bị phù nề sau phẫu thuật giống như trong bệnh cảnh nhiễm siêu vi. Bạn sẽ thấy có đờm nhầy, máu bầm chảy từ mũi xuống họng kéo dài khoảng 3 tháng sau mổ. Điều này là bình thường, không có gì phải lo lắng.

7. Những điều cần tránh trong 2 tuần đầu sau phẫu thuật

• Không nên tiếp xúc với thuốc lá, khói, bụi.
• Những công việc nặng, kể cả thể dục thể hình.
• Tránh xì mũi mạnh, xì mũi nhẹ nhàng thì được, nhất là sau khi rửa mũi.
• Tránh tiếp xúc với những người bị cảm cúm.
• Không nên uống nhiều rượu bia.
• Bơi lặn sau khi phẫu thuật.

Viêm xoang là bệnh lý thường gặp ở nước có khí hậu nhiệt đới gió mùa như nước ta. Khi bị viêm xoang cấp tính cần phải được các bác sĩ Tai Mũi Họng khám và tư vấn điều trị hợp lý tránh để tiến triển thành bệnh viêm xoang mạn tính.

Khoa Tai Mũi Họng thuộc Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Đà Nẵng với trang thiết bị hiện đại, không gian khám bệnh vô trùng sẽ giảm tình trạng lây nhiễm giữa người bệnh. Cùng với đó, không gian phòng bệnh yên tĩnh, giúp người bệnh mau chóng bình phục, rút ngắn thời gian lưu viện.